مفصل ران - عضلات

چهار دسته عضلانی مهم در اطراف مفصل  ران وجود دارند که عبارتند از:

 

عضلات گلوتئال Gluteal muscles

به عضلات گلوتئال عضلات سرینی هم میگویند. اینها سه عضله هستند. گلوتئوس ماگزیموس یا سرینی بزرگ Gluteus maximus ، گلوتئوس مدیوس یا سرینی متوسط Gluteus medius و گلوتئوس مینیموس یا سرینی کوچک Gluteus minimus . این عضلات در بالا به سطح پشتی استخوان بی نام  میچسبند ( به سطح پشتی قسمتی از استخوان بی نام که به آن ایلیوم میگویند). سپس به سمت پایین و بیرون میروند و به برجستگی تروکانتر بزرگ متصل میشوند. این عضلات هستند که برجستگی باسن یا کفل را ایجاد میکنند.

عضلات گلوتئال متوسط و کوچک موجب ابداکت شدن Abducting یا دور شدن ران از خط مرکزی بدن میشوند. این عضلات همچنین ران را به سمت داخل میچرخانند. عضله گلوتئوس مینیموس مفصل ران را به داخل میچرخاند و عضله گلوتئوس مدیوس هم موجب چرخش داخلی و هم چرخش خارجی ران میشود.(فیبرهای جلویی یا قدامی آن مفصل ران را به داخل و فیبرهای پشتی آن مفصل را به خارج میچرخانند)

عضله سرینی بزرگ یا گلوتئوس ماگزیموس موجب میشود مفصل ران باز شود ( وقتی سر پا ایستاده اید مفصل ران شما باز است و وقتی دوزانو نشسته هستید این مفصل خم شده است). این عضله همچنین موجب چرخش خارجی مفصل ران میشود ( وقتی سر پا ایستاده اید و شست های دو پا را از هم دور کرده و پاشنه ها را به هم نزدیک کرده اید در واقع هر دو مفصل ران شما در وضعیت چرخش خارجی قرار گرفته اند). انسان برای سر پا ایستادن نیاز به عضلات گلوتئال قوی و بزرگ دارد.

 

عضله چهار سر ران

   

        عضلات همسترینگ در پشت ران

عضله چهار سر یا کوادری سپس Quadriceps از چهار عضله کوچکتر درست شده که در کنار هم قرار گرفته اند. در بالا یکی از این عضلات به بالای لبه جلوی استابولوم میچسبد و سه تای دیگر به اطراف تروکانتر بزرگ میچسبند. این دسته عضلانی سپس در جلوی استخوان ران به طرف پایین طی مسیر کرده و در زیر زانو همگی آنها توسط یک تاندون یا وتر مشترک به برجستگی بالایی  استخوان درشت نی میچسبند. وظیفه این عضله خم کردن مفصل ران است. البته عضلات چهارسر ران موجب راست و مستقیم شدن مفصل زانو هم میشوند. برای توضیحات بیشتر به مبحث عضلات قدام ران مراجعه کنید.

عضلات همسترینگ

عضلات همسترینگ Hamstrings سه عضله کنار هم هستند که در پشت استخوان ران قرار گرفته اند. این عضلات در بالا به قسمتی از استخوان بی نام که به آن ایسکیوم میگویند ( همان جایی که وقتی مینشینید با زمین تماس دارد) میچسبد. سپس در پشت ران به طرف پایین آمده و به بالا و پشت استخوان های درشت نی و نازک نی میچسبند. این عضلات موجب باز شدن مفصل ران میشوند. برای توضیحات بیشتر به مبحث عضلات پشت ران مراجعه کنید.

عضلات کشاله ران

     

                     عضله ایلیوپسواس

اینها سه عضله هستند که در بالا به قسمتی از استخوان بی نام به اسم پوبیس میچسبند و به طرف پایین و در قسمت داخل کشاله ران طی مسیر میکنند. به اینها عضلات ادکتور Adductor یا نزدیک کننده هم میگویند. وظیفه این عضلات همانطور که از نامشان مشخص است نزدیک کردن رانها به هم است. برای توضیح بیشتر به مبحث عضلات داخلی ران مراجعه کنید

 

عضله ایلیوپسواس

این عضله دو قسمت دارد. یک قسمت آن از ستون مهره سرچشمه میگیرد و قسمت دیگر آن از سطح داخلی استخوان ایلیوم در ناحیه لگن شروع میشود. فیبرهای عضلانی این دو دسته در پایینتر به هم پیوسته و بصورت یک تاندون به تروکانتر کوچک ایتخوان ران متصل میشوند. وظیفه این عضله خم کردن یا فلکشن مفصل ران و تا حدودی چرخش آن به خارج است

 

عضلات چرخاننده

البته عضلات زیادی میتوانند مفصل ران را بچرخانند ولی دسته ای عضلات عمقی در پشت مفصل ران قرار گرفته اند که به آنها عضلات چرخانده خارجی کوتاه Short external rotator muscles میگویند. این عضلات مفصل ران را به خارج میچرخانند و عبارتند از عضلات پیریفورمیس، ژملوس فوقانی و تحتانی، عضله چهارضلعی ران و عضله ابتوراتور داخلی

 

منبع :ایران ارتوپد

آناتومی مفصل ران

غضروف

سطح داخلی حفره استابولوم و سطح خارجی سر استخوان ران با غضروف هیالن پوشیده شده است. غضروف بصورت لایه صاف و لغزنده و سفید رنگی است که در مفصل ران در هر طرف حدود 3 میلیمتر کلفت بوده و وظیفه آن تسهیل حرکت در مفصل است. غضروف مفصلی با ایجاد کردن یک لایه صاف و لغزنده موجب میشود تا استخوان های تشکیل دهنده مفصل به راحتی روی یکدیگر حرکت کنند.

لایه سینوویال

لایه یا پرده سینوویال Synovial membrane یک پرده نازک است که مانند فرش سطح داخلی کپسول مفصلی ران را پوشانیده است. وظیفه این لایه ترشح مایع سینوویال است.

 مایع سینوویال

مایع سینوویال Synovial fluid مایع شفاف و غلیظ و لزجی مانند سفیده تخم مرغ است که به توسط پرده سینوویال ترشح میشود. این مایع دو وظیفه عمده دارد

• مایع سینوویال سطح روی غضروف مفصل را لزج و سر و لغزنده میکند. این کار مثل روغن کاری ماشین هاست و موجب میشود تا مفصل راحت تر حرکت کند.

• مایع سینوویال سرشار از مواد غذایی و اکسیژن است. غضروف رگ خونی ندارد و تغذیه سلول های آن به توسط انتشار اکسیژن و مواد غذایی از مایع سینوویال است.

           

 

لابروم

لابروم Labrum یک بافت محکم است که هم خواص غضروف و هم خواص رباط را دارد. این بافت حلقوی شکل بوده و به لبه حفره استابولوم میچسبد. وظیفه لابروم اینست که کاسه استابولوم را گود تر و عمیق تر کند و در واقع گودال عمیق تری را فراهم کند که سر استخوان ران بهتر در آن محصور شود و به این طریق پایداری مفصل ران را بیشتر میکند.

منبع : ایران ارتوپد